Bedrijventerrein Vianen regio Utrecht

Toepassen van grond (PFAS en standaardstoffen)

Ga je grond of bagger gebruiken, bijvoorbeeld voor het bouwen van wegen, of bij ophogingen of dempingen? Dan moet je dit melden. Kijk wat de regels zijn voor schadelijke stoffen, hoe je informatie kunt opzoeken en hoe je melding kunt doen.

Schadelijke stoffen

Bij het verwerken (toepassen) van grond of baggerspecie kunnen er stoffen in de bodem komen die schadelijk zijn voor de volksgezondheid. We hebben het dan over ‘standaardstoffen’ en PFAS. Op deze pagina lees je wat dit voor stoffen zijn en waarom ze schadelijk kunnen zijn. Je kunt zelf opzoeken wat de bodemwaarden zijn. Ook vind je de regels voor het toepassen en hoe je je toepassing kunt melden.

Wat zijn standaardstoffen?

Onderzoekers gaan na hoeveel ‘standaardstoffen’ in de bodem, grond of baggerspecie zitten. Het gaat dan om de hoeveelheid cadmium, koper, kwik, lood, nikkel, zink, barium, kobalt, molybdeen, PAK (10), minerale olie, PCB (7), arseen en chroom. Worden de normen die hiervoor gesteld zijn overschreden, dan heeft dat gevolgen voor hoe die bodem, grond of baggerspecie mag worden gebruikt.

Wat zijn PFAS?

Bij bodem-, grond- of baggeronderzoek kunnen ook PFAS worden aangetroffen. PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) zijn stoffen die door de mens worden gemaakt en in veel producten zijn verwerkt, zoals koekenpannen en pizzadozen. PFAS zijn slecht afbreekbaar en schadelijk op het moment dat ze in het milieu (bijvoorbeeld in de bodem) terechtkomen. In heel Nederland worden verhoogde PFAS-gehalten in de bodem aangetroffen.

Bodemkwaliteitskaart

Zowel voor de standaardstoffen als voor PFAS is een bodemkwaliteitskaart opgesteld die bestaat uit kaartlagen met elk een eigen functie. Deze nieuwe bodemkwaliteitskaart is geldig voor alle 15 ODRU-gemeenten. Hieronder wordt de functie van de meest gebruikte kaartlagen uitgelegd.

Ontgravingskaart

Een ontgravingskaart kun je gebruiken om de kwaliteit van de grond aan te tonen. Op deze kaart is namelijk per zone de grondkwaliteit aangegeven die je kunt verwachten als je in bodem gaat graven (ontgravingskwaliteit). Er zijn ontgravingskaarten voor de bovengrond (0 – 0,5 m -mv) en voor de ondergrond (0,5 – 2 m -mv), voor standaardstoffen en voor PFAS.


Let op: voor het toepassen van grond op zogenoemde ‘risicogevoelige bodemfuncties’ gelden strengere regels, bijvoorbeeld voor plaatsen waar kinderen spelen en voor tuinen. Zie paragraaf 5.2.2 van de Nota bodembeheer werkgebied ODRU (pdf 5,8mb).

Toepassingskaart

Op de toepassingskaart is per zone aangegeven aan welke kwaliteit de grond die je wilt toepassen minimaal moet voldoen (toepassingswaarde).

Er zijn toepassingkaarten voor standaardstoffen en voor PFAS, voor bovengrond en ondergrond.

  • Voor grond afkomstig uit een ODRU-gemeente gebruik je de gebiedsspecifieke toepassingskaarten
  • Voor grond afkomstig uit een andere gemeente gebruik je de generieke toepassingskaarten


Let op: voor het toepassen van grond op zogenoemde ‘risicogevoelige bodemfuncties’ gelden strengere regels. Bijvoorbeeld voor plaatsen waar kinderen spelen en voor tuinen. Zie paragraaf 5.2.2 van de Nota bodembeheer werkgebied ODRU (pdf 5,8mb).

Regels toepassen grond

Landelijke en lokale regels

De landelijke regels voor het toepassen van grond staan in de Regeling bodemkwaliteit. Omdat de situatie in iedere gemeente anders is, hebben veel gemeenten eigen lokale regels, ook wel ‘gebiedsspecifiek beleid’ genoemd. Die gelden in plaats van de landelijke regels.

Nota bodembeheer

De landelijke en lokale regels voor het toepassen van grond in de ODRU-gemeenten vind je in deel 1 van de Nota bodembeheer (pdf 5,8mb). Omdat deze Nota nogal omvangrijk is en veel technische vaktermen bevat, is er ook een eenvoudigere samenvatting van de Nota bodembeheer (pdf 0,3mb).

Melden toepassing grond

(Melding Besluit Bodemkwaliteit)

Ga je grond toepassen in een van de ODRU‑gemeenten in de regio Utrecht? Dan moet je dit melden. Toepassingen van grond moet je minstens 5 werkdagen van tevoren melden.